Hastaların tedaviden en erken dönemde en fazla faydayı sağlamak
* Geleceği planlamak için daha dikkatli zamanı planlama
* Bakım, ulaşım, yaşam seçenekleri, mali ve yasal konularla ilgili kararlara katılma fırsatı
* Doktorlar ve bakıcılar ile bir ilişki veya iletişim sağlama gerekliliği
* Kendileri ve ailelerinin hastalığı yönetmesini kolaylaştıran bakım ve destek hizmetlerinden yararlanma
ilk Adım: Bilişsel Değerlendirme
* Olası bilişsel bozukluğun saptanması için nöroloji uzmanı ile görüşme;
Hastanın daha fazla değerlendirmeye ihtiyacı olup olmadığını belirlemenin ilk adımıdır.
İkinci Adım: Teşhis Kriterleri ve Yönergeleri
Bu klavuzlar, 1984’te Alzheimer Derneği tarafından ortaklaşa yayınlanan, daha önce kullanılan kılavuzları devamlı güncelleştirir.
Kılavuzlar Alzheimer hastalığının üç aşamasına odaklanır:
* Klinik öncesi (presemptomatik) Alzheimer
* Alzheimer’e bağlı hafif bilişsel bozukluk (MCI)
* Alzheimer’e bağlı demans
Ayrıca otopsi sırasında gözlemlenen Alzheimer ile ilgili değişikliklere odaklanan kılavuzlar vardır.
“Klinik öncesi” bir hastalık aşamasında, vücutta önemli biyolojik değişiklikler meydana gelir, ancak hastalık henüz belirgin “klinik” semptomlara neden olmamıştır.
Bilimsel kanıtlar, belirtiler ortaya çıkmadan önce – klinik öncesi Alzheimer- hastalığın neden olduğu beyin değişikliklerinin, hafıza kaybı ve kafa karışıklığı gibi semptomlar ortaya çıkmadan on yıllar öncesinde başlayabileceğini göstermektedir.
Bu presemptomatik beyin değişiklikleri başladığında sinyal verebilecek biyobelirteçleri belirlemek için günümüzde araştırmalar hızla devam etmektedir.
Alzheimer Hastalığında Biyobelirteçler;
Biyobelirteçler, bir hastalığın varlığını-yokluğunu -daha sonra bir hastalık geliştirme olasılığını göstermek için güvenilir şekilde ölçülebilen vücuttaki biyolojik değişikliklerdir.
Örneğin, kan şekeri seviyeleri diyabet için bir biyobelirreçtir.
Alzheimer hastalığı için biyolojik belirteçler
* Beyin Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)
* Pozitron Emisyon Tomografisi (PET)
* Beyin omurilik sıvısındaki (BOS) proteinler (Amiloid, Tau)
Araştırmacılar, Alzheimer’ın ilerlemesini yavaşlatabilecek veya durdurabilecek tedaviler geliştirmeyi başarırsa, Alzheimer’ın yeni tanımlanan klinik öncesi evresinin belirlenmesi önem kazanacaktır.
Bu tür tedaviler, mümkün olduğunca erken kullanıldığında en etkili olabilir.
ilk FDA onaylı ilaç olan aducanumab’ın etki ve yan etkileri uygulanan hastalarda takip edilmektedir.Profosör Dr Göksel Somay